Acute Sinusis
November 22, 2018
Image Credit: Freepik
ĐỊNH NGHĨA
Xoang là những khoang rỗng nằm trong khối xương sọ mặt. Các xoang có chức năng làm nhẹ khối xương sọ, làm ấm, làm ẩm và lọc không khí đi vào khoang mũi. Các xoang đều có đường thông vào hốc mũi.
Viêm xoang cấp tính là tình trạng các niêm mạc xoang bị viêm và phù nề, dẫn đến các lỗ thông xoang bị tắc ứ đọng dịch trong xoang, các vi khuẩn, nấm phát triển gây nhiễm trùng.
PHÂN LOẠI
- Viêm xoang cấp: khởi phát đột ngột, kéo dài 2-4 tuần
- Viêm xoang bán cấp: kéo dài 4-12 tuần
- Viêm xoang mãn tính: kéo dài >12 tuần
- Viêm xoang tái phát: bệnh xảy ra nhiều lần trong năm
TRIỆU CHỨNG
Viêm xoang cấp tính triệu chứng thường bao gồm:
- Tắc nghẽn mũi, gây khó thở
- Đau vùng mặt, xung quanh mắt
- Chảy mũi dịch màu vàng xanh
- Đau nhức ở hàm trên và răng
- Giảm ngửi mùi
- Ho, có thể nhiều hơn vào ban đêm
- Đau tai
- Đau họng
- Hơi thở hôi
- Sốt
- Khó thở
NGUYÊN NHÂN
Viêm xoang cấp tính có thể gây ra bởi:
- Vi rút
- Vi khuẩn
- Nhiễm nấm
- Các khối u trong mũi: polype, u nhú, u ác tính…
- Lệch vách ngăn mũi
- Răng bị nhiễm trùng: một số trường hợp viêm xoang cấp tính gây ra do răng hàm trên bị sâu
- Hệ thống miễn dịch suy yếu
- Cơ địa dị ứng
- Ngậm vú giả
- Bú bình khi nằm
- Môi trường khói thuốc
BIẾN CHỨNG:
Biến chứng viêm xoang cấp tính bao gồm:
- Viêm màng não, áp xe não
- Mắt: Nếu nhiễm trùng lan rộng đến ổ mắt, nó có thể gây ra giảm thị lực hoặc thậm chí bị mù. Đây là một cấp cứu y tế mà đòi hỏi phải điều trị ngay.
- Nhiễm trùng huyết, viêm tắc xoang tĩnh mạch hang
- Viêm tai giữa cấp
CHẨN ĐOÁN VÀ XÉT NGHIỆM
- Khám mũi hoặc nội soi mũi thấy các dấu hiệu: Niêm mạc mũi sung huyết, hốc mũi nhiều dịch nhầy, cuốn mũi quá phát, mủ chẩy ra từ khe mũi giữa hoặc khe trên, vẹo vách ngăn
- X-quang: Hình ảnh chụp bằng cách sử dụng chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) có thể cho biết chi tiết tình trạng bệnh lý, cấu trúc mũi, xoang và khu vực xung quanh
- Xét nghiệm: cấy mủ làm kháng sinh đồ
- Tìm kháng nguyên gây dị ứng: test lẩy da
ĐIỀU TRỊ
Hầu hết các trường hợp viêm xoang cấp tính không cần điều trị, vì chúng gây ra bởi vi rút cảm lạnh. Điều trị để giúp giảm triệu chứng viêm xoang, bao gồm:
- Thuốc kháng viêm, chống phù nề: uống hoặc xị mũi
- Nước muối xịt mũi để rửa mũi.
- Kháng sinh cần thiết nếu có một nhiễm trùng, tái phát hoặc dai dẳng do vi khuẩn.
- Kháng nấm.
- Phẫu thuật nếu có yếu tố làm tắc ngách xoang: polype mũi, vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi…
- Giải mẫn cảm.
- Điều trị răng.
- Nghỉ ngơi nhiều: giúp cơ thể tăng sức đề kháng và mau phục hồi.
- Uống nhiều chất lỏng: nước hoặc nước trái cây. giúp làm loãng chất nhầy tiết ra và thúc đẩy thoát nước. Tránh các đồ uống có chứa caffeine hoặc rượu.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: thêm độ ẩm cho không khí có thể giúp giảm phù nề hốc mũi..
- Khi ra đường cần phải mang khẩu trang để giữ cho đường hô hấp luôn được sạch sẽ, an toàn.
- Tránh xa các chất độc hại trong không khí: khói, bụi, khói thuốc, ...
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể
- Bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, hạn chế các thực phẩm gây dị ứng
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tránh các bệnh về đường miệng…
Dr. Vu Chu Bich Thuy
Consultant Otolaryngologist
2nd Degree Specialist in Otolaryngology
Columbia Asia Hospital – Gia Dinh